Οι απαιτήσεις σε φως της αγγλικής πελαργονίας

Το φως είναι η κινητήριος δύναμη πίσω από τη ζωή κάθε φυτού, και για την αγγλική πελαργονία, η σωστή διαχείριση του φωτισμού είναι ο ακρογωνιαίος λίθος για την επίτευξη της βέλτιστης ανάπτυξης και της θεαματικής ανθοφορίας. Σε αντίθεση με τα κοινά γεράνια που λατρεύουν τον καυτό ήλιο, η αγγλική πελαργονία έχει πιο αριστοκρατικές προτιμήσεις, απαιτώντας άπλετο, λαμπερό φως, αλλά ταυτόχρονα προστασία από τις σκληρές, μεσημεριανές ακτίνες του ήλιου. Η κατανόηση αυτής της λεπτής ισορροπίας είναι απαραίτητη για να αποφευχθούν προβλήματα όπως τα καμένα φύλλα, η πτώση των ανθέων και η ασθενική ανάπτυξη. Η τοποθέτηση του φυτού στο σωστό σημείο, είτε σε εσωτερικό είτε σε εξωτερικό χώρο, είναι ίσως η πιο σημαντική απόφαση που θα πάρει ο καλλιεργητής για την ευημερία του.

Η σχέση της αγγλικής πελαργονίας με το φως είναι διττή. Από τη μία πλευρά, χρειάζεται πολλές ώρες έντονου, έμμεσου φωτός για να μπορέσει να φωτοσυνθέσει αποτελεσματικά, παράγοντας την ενέργεια που είναι απαραίτητη για τη δημιουργία νέων φύλλων, βλαστών και, κυρίως, των πολύτιμων ανθοφόρων οφθαλμών. Η έλλειψη επαρκούς φωτισμού θα οδηγήσει αναπόφευκτα σε ένα φυτό με μακριούς, αδύναμους βλαστούς που “τεντώνονται” προς την πηγή του φωτός (φαινόμενο της ετιοποίησης) και, το πιο σημαντικό, σε απουσία ανθοφορίας. Το φως είναι το καύσιμο για το εργοστάσιο παραγωγής λουλουδιών.

Από την άλλη πλευρά, η υπερβολική έκθεση στον άμεσο, καυτό ήλιο, ειδικά κατά τις μεσημεριανές ώρες των θερμών μηνών, μπορεί να είναι καταστροφική. Τα φύλλα της είναι πιο ευαίσθητα από άλλα είδη πελαργονίας και μπορούν εύκολα να πάθουν εγκαύματα, εμφανίζοντας λευκές ή καφέ κηλίδες. Επιπλέον, το έντονο στρες από τη ζέστη και την ακτινοβολία μπορεί να προκαλέσει την πτώση των μπουμπουκιών και των ανθέων, μειώνοντας δραματικά τη διάρκεια της ανθοφορίας. Το φυτό, ουσιαστικά, μπαίνει σε μια κατάσταση “άμυνας”, προσπαθώντας απλώς να επιβιώσει αντί να ευδοκιμήσει.

Η πρόκληση για τον καλλιεργητή είναι να βρει εκείνο το “γλυκό σημείο” που παρέχει τη μέγιστη δυνατή φωτεινότητα χωρίς την αρνητική επίδραση της άμεσης ηλιακής ακτινοβολίας. Αυτό συχνά μεταφράζεται σε θέσεις που δέχονται πρωινό ήλιο και απογευματινή σκιά, ή σε σημεία όπου το φως φιλτράρεται μέσα από τα φύλλα ενός δέντρου ή μια πέργκολα. Η προσεκτική παρατήρηση της αντίδρασης του φυτού στις συνθήκες φωτισμού είναι ο καλύτερος οδηγός για την εύρεση της ιδανικής τοποθεσίας.

Η θεμελιώδης σημασία του φωτός για την ανάπτυξη

Το φως είναι η πηγή ενέργειας για τη διαδικασία της φωτοσύνθεσης, μέσω της οποίας τα φυτά μετατρέπουν το διοξείδιο του άνθρακα και το νερό σε γλυκόζη, το “καύσιμο” για την ανάπτυξή τους. Για την αγγλική πελαργονία, η επαρκής ποσότητα φωτός είναι απολύτως κρίσιμη, όχι μόνο για τη γενική της υγεία, αλλά κυρίως για την ικανότητά της να ανθοφορήσει. Χωρίς αρκετές ώρες έντονου φωτός κάθε μέρα, το φυτό απλά δεν θα έχει την ενέργεια που απαιτείται για να σχηματίσει και να υποστηρίξει τα μεγάλα, εντυπωσιακά του άνθη.

Η έλλειψη φωτός εκδηλώνεται με πολύ χαρακτηριστικά συμπτώματα. Το πιο προφανές είναι η ετιοποίηση, όπου οι βλαστοί γίνονται ασυνήθιστα μακριοί, λεπτοί και αδύναμοι, καθώς το φυτό “τεντώνεται” σε μια απεγνωσμένη προσπάθεια να φτάσει σε μια καλύτερη πηγή φωτός. Τα φύλλα μπορεί να είναι μικρότερα από το κανονικό και να έχουν ένα πιο ανοιχτό πράσινο χρώμα. Η απόσταση μεταξύ των φύλλων πάνω στον βλαστό (μεσογονάτια διαστήματα) αυξάνεται, δίνοντας στο φυτό μια αραιή και “ξερακιανή” εμφάνιση.

Το πιο απογοητευτικό αποτέλεσμα του ανεπαρκούς φωτισμού είναι η παντελής απουσία ανθοφορίας. Ένα φυτό μπορεί να φαίνεται σχετικά υγιές όσον αφορά το φύλλωμά του, αλλά αν δεν λαμβάνει την απαιτούμενη ένταση και διάρκεια φωτός, δεν θα παράγει ποτέ μπουμπούκια. Το φως λειτουργεί ως έναυσμα για τις ορμονικές διαδικασίες που οδηγούν στη δημιουργία των ανθοφόρων οφθαλμών. Επομένως, αν η αγγλική πελαργονία σας αρνείται να ανθίσει, η πρώτη ερώτηση που πρέπει να κάνετε είναι αν λαμβάνει αρκετό φως.

Ακόμη και κατά τη διάρκεια της χειμερινής περιόδου ανάπαυσης, όταν το φυτό είναι σε λήθαργο, η παρουσία φωτός παραμένει σημαντική. Ένας φωτεινός, δροσερός χώρος είναι απαραίτητος για να διατηρηθεί το φυτό υγιές και να είναι έτοιμο να ξαναρχίσει την ανάπτυξή του την άνοιξη. Η τοποθέτηση του φυτού σε ένα εντελώς σκοτεινό μέρος κατά τη διάρκεια του χειμώνα μπορεί να οδηγήσει στην αποδυνάμωση και την πιθανή του απώλεια.

Ιδανικές συνθήκες φωτισμού και τοποθέτηση

Η ιδανική τοποθεσία για μια αγγλική πελαργονία είναι αυτή που της παρέχει τουλάχιστον έξι ώρες έντονου, αλλά έμμεσου ή φιλτραρισμένου, ηλιακού φωτός την ημέρα. Ο πρωινός ήλιος, μέχρι περίπου τις 11 π.μ., είναι συνήθως ήπιος και ευεργετικός. Ο απογευματινός ήλιος, ειδικά μετά το μεσημέρι, είναι πολύ πιο έντονος και μπορεί να προκαλέσει προβλήματα. Επομένως, μια θέση με ανατολικό προσανατολισμό, που δέχεται τον ήλιο τις πρωινές ώρες, είναι συχνά η καλύτερη επιλογή.

Μια άλλη εξαιρετική επιλογή είναι μια θέση που παρέχει “διάστικτη” ή “φιλτραρισμένη” ηλιοφάνεια καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί τοποθετώντας το φυτό κάτω από ένα ψηλό δέντρο με αραιό φύλλωμα, κάτω από μια πέργκολα καλυμμένη με αναρριχώμενα φυτά, ή πίσω από ένα καφασωτό. Αυτές οι συνθήκες μιμούνται το φυσικό περιβάλλον όπου το φως διαχέεται, παρέχοντας υψηλή φωτεινότητα χωρίς την σκληρότητα της άμεσης ακτινοβολίας.

Εάν η μόνη διαθέσιμη ηλιόλουστη θέση έχει δυτικό ή νότιο προσανατολισμό, είναι απαραίτητο να παρέχετε κάποια μορφή σκίασης κατά τις πιο ζεστές ώρες της ημέρας (περίπου από τις 12 το μεσημέρι έως τις 4 το απόγευμα). Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με τη χρήση ενός υφάσματος σκίασης ή απλά τοποθετώντας άλλα, ψηλότερα φυτά μπροστά από την πελαργονία για να “σπάσουν” τον ήλιο. Η παρατήρηση είναι το κλειδί: αν τα φύλλα φαίνονται χλωμά, καμένα ή μαραμένα το μεσημέρι, είναι σαφής ένδειξη ότι το φυτό δέχεται υπερβολικό ήλιο.

Σε εσωτερικούς χώρους, η καλύτερη θέση είναι ακριβώς δίπλα σε ένα παράθυρο με νότιο ή δυτικό προσανατολισμό, αλλά με μια λεπτή κουρτίνα που θα διαχέει το φως κατά τις ώρες αιχμής. Ένα παράθυρο με ανατολικό προσανατολισμό είναι επίσης πολύ καλό. Τα παράθυρα με βόρειο προσανατολισμό συνήθως δεν παρέχουν αρκετό φως για την ανθοφορία. Είναι σημαντικό να περιστρέφετε τη γλάστρα κατά ένα τέταρτο της στροφής κάθε εβδομάδα, για να εξασφαλίσετε ότι όλες οι πλευρές του φυτού λαμβάνουν φως και η ανάπτυξη είναι ομοιόμορφη και συμμετρική.

Διαχείριση του φωτός σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους

Η διαχείριση του φωτός για φυτά σε εξωτερικούς χώρους, όπως σε μπαλκόνια ή κήπους, περιλαμβάνει κυρίως τη σωστή επιλογή της θέσης. Κατά την άνοιξη και το φθινόπωρο, όταν ο ήλιος είναι πιο ήπιος, το φυτό μπορεί να ανεχθεί περισσότερες ώρες άμεσης ηλιοφάνειας. Καθώς όμως το καλοκαίρι πλησιάζει και η ένταση του ήλιου αυξάνεται, μπορεί να χρειαστεί να μετακινήσετε τη γλάστρα σε μια πιο σκιερή θέση ή να παρέχετε τεχνητή σκίαση. Η ευελιξία που προσφέρει η καλλιέργεια σε γλάστρες είναι ένα μεγάλο πλεονέκτημα.

Εάν καλλιεργείτε την πελαργονία απευθείας στο έδαφος, η αρχική επιλογή της θέσης φύτευσης είναι κρίσιμη, καθώς η μετακίνηση είναι δύσκολη. Επιλέξτε ένα σημείο που φυσικά παρέχει πρωινό ήλιο και απογευματινή σκιά, όπως η ανατολική πλευρά του σπιτιού ή κοντά σε θάμνους και δέντρα που θα προσφέρουν προστασία το μεσημέρι. Η κατανόηση της πορείας του ήλιου στον κήπο σας κατά τη διάρκεια των εποχών είναι απαραίτητη για τη λήψη της σωστής απόφασης.

Σε εσωτερικούς χώρους, η πρόκληση είναι συνήθως η παροχή επαρκούς φωτός, ειδικά τον χειμώνα. Εκτός από την τοποθέτηση κοντά στο πιο φωτεινό παράθυρο, η διατήρηση των τζαμιών καθαρών μπορεί να αυξήσει σημαντικά την ποσότητα του φωτός που φτάνει στο φυτό. Επίσης, η χρήση ανοιχτόχρωμων τοίχων και επιφανειών κοντά στο φυτό μπορεί να βοηθήσει στην αντανάκλαση του φωτός και στη βελτίωση των συνθηκών. Εάν ο φυσικός φωτισμός είναι ανεπαρκής, η χρήση λαμπτήρων ανάπτυξης (grow lights) είναι μια εξαιρετική λύση.

Οι λαμπτήρες ανάπτυξης LED πλήρους φάσματος είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικοί και ενεργειακά αποδοτικοί. Τοποθετήστε τους λαμπτήρες περίπου 15-30 εκατοστά πάνω από την κορυφή του φυτού και αφήστε τους αναμμένους για 12-14 ώρες την ημέρα για να προσομοιώσετε τις συνθήκες μιας μεγάλης, ηλιόλουστης ημέρας. Ο τεχνητός φωτισμός μπορεί να κάνει τη διαφορά μεταξύ ενός φυτού που απλώς επιβιώνει και ενός φυτού που ευδοκιμεί και ανθοφορεί άφθονα σε εσωτερικό χώρο.

 📷Velq1958, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons